Γενικά για την Αειφορική Διαχείριση Υδατικών Πόρων
«Ποτέ δεν ξέρουμε την αξία του νερού, μέχρι το πηγάδι να στερέψει»
Τόμας Φούλερ
Βρετανός ιστορικός και ιεροκύρηκας (1608-1661)
Το νερό, το γνωρίζουμε όλοι, αποτελεί αναγκαίο παράγοντα για την επιβίωση και ανάπτυξη της ζωής στον πλανήτη και υπήρξε πάντα πηγή ζωής, πλούτου, καταστροφών, σημείο αναφοράς κοινωνικής οργάνωσης, διεκδικήσεων και αντιπαραθέσεων. Σε πολλές θρησκευτικές και πολιτιστικές παραδόσεις υπάρχουν αναφορές για την καταστροφή από τον κατακλυσμό ενώ η βάφτιση και ο εξαγνισμός συντελούνται μέσα στο νερό.
Η δύναμη του νερού και η ανάγκη τιθάσευσης, αξιοποίησης και προστασίας του ανάγκασε τον άνθρωπο να αφιερώσει από την αρχή της ιστορικής διαδρομής του μέχρι σήμερα, μεγάλο μέρος της δημιουργικότητάς του. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρώτοι πολιτισμοί εμφανίσθηκαν σε παραποτάμιες περιοχές.
Η έντονη οικονομική ανάπτυξη, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, των τελευταίων δεκαετιών διαμόρφωσε νέες συνθήκες και περιορισμούς στη διαχείριση και προστασία των υδάτινων πόρων. Παρατηρείται μια διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση νερού κατάλληλου για διάφορες χρήσεις παράλληλα με τη συνεχή ποιοτική υποβάθμιση και τη μείωση των υδατικών αποθεμάτων.
Η σύγχρονη διαχείριση των υδατικών πόρων επιβάλλει ολιστική αντίληψη, διεπιστημονική προσέγγιση και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ομάδων και ατόμων σε όλα τα κοινωνικά, παραγωγικά και πολιτικά επίπεδα. Ακριβώς επειδή η διαχείριση πρέπει να έχει τα χαρακτηριστικά αυτά, είναι απαραίτητοι σχεδιασμοί και δράσεις που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν υπάρχουσες κοινωνικές δομές, θεσμούς και λειτουργίες και απαιτούν ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες.
Η Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ αποτελεί σήμερα θεσμικό, επιχειρησιακό και λειτουργικό πλαίσιο και εργαλείο ταυτόχρονα για να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες απαιτήσεις αειφόρου διαχείρισης των υδάτων. Εισαγάγει μια ολοκληρωμένη και συνολική προσέγγιση για τη διαχείριση των υδατικών πόρων στην Ευρώπη.
Οι στόχοι που θέτει η Οδηγία για τη διαχείριση των υδάτινων σωμάτων επιτυγχάνονται μέσω ενός συστήματος ανάλυσης και σχεδιασμού σε επίπεδο λεκάνης απορροής ποταμού. Μέσα σε κάθε μονάδα σχεδιασμού υπάρχουν τέσσερα (4) διακριτά στοιχεία:
- Ο χαρακτηρισμός των υδάτινων σωμάτων και ο προσδιορισμός των
πιέσεων και επιδράσεων
- Η παρακολούθηση τους
- Η θέσπιση περιβαλλοντικών στόχων για τα υδάτινα σώματα
- Η εφαρμογή προγράμματος μέτρων για την υλοποίηση των στόχων
Στο Νόμο 3199/2003 ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή στο πλαίσιο εναρμόνισης της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία 2000/60 ορίζεται η Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ως η δημόσια υπηρεσία με την αρμοδιότητα προστασίας και διαχείρισης κάθε λεκάνης απορροής ποταμού που ανήκει στα διοικητικά όρια της Περιφέρειας.